Η Απαγόρευση του Καπνίσματος και οι προβληματισμοί που γεννά

Πολλή συζήτηση, προβληματισμό και αμφισβητήσεις, από διάφορες οπτικές και σκοπιμότητες, εγείρει η πρόσφατη συμπλήρωση και ψήφιση από την Ελληνική Βουλή του Αντικαπνιστικού νόμου.

Έχοντας πλήρη επίγνωση των καταστρεπτικών επιπτώσεων στην υγεία που επιφέρει το κάπνισμα, θέλω, απλά, λειτουργώντας ως «συνήγορος του διαβόλου», να θέσω μερικούς προβληματισμούς ως προς τις σκοπιμότητες και τις προθέσεις του νομοθέτη, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Αναρωτιέμαι, κατ’ αρχάς: Μα τόση ευαισθησία επιδεικνύει το πολιτικό σύστημα για το αν εμείς, οι πολίτες, αρρωστήσουμε και πεθάνουμε αύριο, μεθαύριο ή στο άμεσο μέλλον από την κακή αυτή μας συνήθεια; Μια συνήθεια που μπορεί να επηρεάσει ατομικά τους χρήστες, άντε και δευτερευόντως, αυτούς που κάθονται δίπλα τους για κάποιο διάστημα, όταν η πρόσφατη αναφορά του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, μιλά για περίπου 400.000 πρώιμους θανάτους που προκάλεσε η γενική μόλυνση του αέρα στην Ευρώπη μόνο το 2016! Όταν, σχεδόν κάθε ευρωπαϊκή πόλη εκτίθεται σε επίπεδα ρύπανσης που ξεπερνούν κατά πολύ τα υγιή, δεν πιστεύω πως ο περιορισμός του καπνίσματος είναι η λύση του προβλήματος. Ούτε καν μια καλή αρχή! Άλλες πρέπει να είναι οι άμεσες προτεραιότητες για την προστασία της υγείας των πολιτών.

Για να μην επεκταθώ στις βλάβες που προκαλούν στην υγεία μας το αλκοόλ, το κόκκινο κρέας, τα τηγανιτά, τα συντηρητικά στα τρόφιμα, τα, τα, τα…. Και να μην υπενθυμίσω τις επιπτώσεις από την Ποτοαπαγόρευση στην κοινωνία των Ηνωμένων Πολιτειών, που εφαρμόστηκε το 1920 και έληξε άδοξα το 1933, αφού είχε γιγαντωθεί, χάρη σ’ αυτή, το οργανωμένο έγκλημα.

Και όταν η κοινωνία μας μαστίζεται από την ανεργία, την ανέχεια, την ανεξέλεγκτη εγκληματικότητα, την χωρίς όρια και προοπτική περιορισμού εξάπλωση των σκληρών ναρκωτικών, δεν είναι το τσιγαράκι του Θεού ή του διαβόλου – πέστε το όπως θέλετε – ο μείζων κίνδυνος για την επιβίωσή της.

Γιατί, λοιπόν, στοχοποιήθηκε το κάπνισμα; Να δώσω απλά την άποψή μου, με δυο κουβέντες. Η αυστηρή και δρακόντεια απαγόρευσή του δεν ήταν αποτέλεσμα κοινωνικής ευαισθησίας αλλά μηχανιστικής - οικονομικιστικής λογικής: Το κάπνισμα σκοτώνει αλλά πριν σκοτώσει ξοδεύονται λεφτά σε φάρμακα, θεραπείες, νοσοκομεία, κ.λ.π. Επιβαρύνονται τα Ασφαλιστικά Ταμεία, όταν υπάρχει ήδη σοβαρός προβληματισμός ως προς την οικονομική τους επιβίωση και κατ’ επέκταση για την μορφή που θα έχει στο μέλλον η Κοινωνική Πρόνοια. Θα κρατήσουμε το Κράτος Προνοίας ή θα οδηγηθούμε σε μια κοινωνία άκρατου Φιλελευθερισμού, όπου ο καθένας θα επιβιώνει ανάλογα με τις οικονομικές του δυνατότητες; Όπου, η δεύτερη επιλογή οδηγεί μαθηματικά, σε κοινωνία δυο ταχυτήτων, όπου όποιος δεν έχει να πληρώσει για την Υγεία του πεθαίνει. Κάτι που ενέχει εν σπέρματι το στοιχείο της αέναης κοινωνικής σύγκρουσης. Και την κοινωνική σύγκρουση την φοβάται το σύστημα.

Όλα τα ανωτέρω είναι προβλήματα που θα πρέπει να είχαν απασχολήσει ουσιαστικά τους νομοθέτες, μαζί με τις περαιτέρω κοινωνικές επιπτώσεις από την περιθωριοποίηση του καπνίσματος, που έχουν κι αυτές τις αρνητικές οικονομικές παραμέτρους τους. Κατά την συζήτηση στη Βουλή επισημάνθηκε πως το 2015 στην Αγγλία έκλεισαν 7.000 παμπ, μετά την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Σκέφτηκε κανείς, από τους επαΐοντες νομοθέτες, τις επιπτώσεις που θα έχει η εδώ αυστηρή εφαρμογή του νόμου; Πόσες επιχειρήσεις (καφενεία, ταβέρνες, εστιατόρια, μπαρ) θα κλείσουν, πόσοι εργαζόμενοι θα πεταχτούν στο δρόμο; Και κατ’ επέκτασιν πόσα έσοδα θα χάσει το Κράτος;

Για να μην επισημάνω ότι, ενώ το αστυνομικό προσωπικό δεν αρκεί ούτε για την… προστασία των αστυνομικών Τμημάτων, το επιφορτίζουν και με νέες αρμοδιότητες, αυτές του τσιγαροδιώκτη! Μα σε αυτή τη χώρα δεν υπάρχει κανείς να κάνει μια ολοκληρωμένη και σφαιρική μελέτη για την αντιμετώπιση ενός σοβαρού προβλήματος;

Κλείνω, συμπεραίνοντας, αναγκαστικά, πως η ευαισθησία που επιδεικνύει το πολιτικό σύστημα στην αντιμετώπιση του καπνίσματος έχει βαθύτερο και εξόχως πονηρό κίνητρο. Όλα κατατείνουν πως στόχος και αυτής της κίνησης, μαζί και με πολλές άλλες ανάλογες του παρελθόντος, είναι η ριζική ρήξη των κοινωνικών δεσμών και η εξατομίκευση του πολίτη. Όταν δεν θα μπορεί, πλέον, να πάει στο καφενείο ή στην ταβέρνα της γειτονιάς, όπου θα συναντά φίλους και γνωστούς και θα επικοινωνεί, ανταλλάσσοντας απόψεις, θα κλείνεται στο σπίτι του, μόνος απέναντι στην τηλεόραση και θα κατεβάζει αμάσητα αυτά που το σύστημα, δια των εκπροσώπων του θα του σερβίρει καθημερινά, μέσω των καναλιών της διαπλοκής.

Γιώργος Ν. Μουσταΐρας